Ta strona jest również dostępna w języku angielskim (click if you want to read in English).
Gramps (Genealogical Research and Analysis Management Programming System) – to jeden z najbardziej rozbudowanych programów genealogicznych, który bije na głowę inne programy pod względem zaawansowania. Co więcej, jest dostępny za darmo. Jak każdy program, ma swoje wady, które mogą różnić się w zależności od oczekiwań użytkowników. Jednak dzięki dużej atomizacji, Gramps oferuje ogromne możliwości precyzyjnego zarządzania i organizacji danych genealogicznych.
Gramps to program genealogiczny napisany w języku Python, dostępny na licencji GPL-2 GNU. Jest to darmowe oprogramowanie o otwartym kodzie źródłowym, rozwijane przy użyciu PyGObject i wykorzystujące Graphviz do tworzenia wykresów relacji. Pierwsze wydanie miało miejsce 21 kwietnia 2001 roku. Program działa na różnych systemach operacyjnych, takich jak Linux, BSD, Solaris, Windows, macOS oraz jako aplikacja internetowa w wersji Gramps-web. Gramps obsługuje ponad 30 języków, co czyni go dostępnym dla szerokiej grupy użytkowników na całym świecie.
Podstawowym formatem plików archiwalnych w Gramps jest Gramps XML, który używa rozszerzenia .gramps. Jest to rozszerzony format XML, dostępny za darmo. Dokumentację tego formatu (DTD/Syntax) można znaleźć pod tym linkiem, ale dokładnie omówię go też na tej stronie. Plik XML może być kompresowany przez gzip, jednak jeśli nie jest skompresowany, można go edytować w notatniku lub Visual Studio Code. Format pliku Portable Gramps XML Package używa rozszerzenia .gpkg i jest obecnie archiwum .tar.gz, które zawiera Gramps XML wraz ze wszystkimi powiązanymi nośnikami. Wewnętrznie, Gramps używa SQLite jako domyślnego zaplecza bazy danych, z innymi bazami danych dostępnymi jako wtyczki. Gramps może importować dane z różnych formatów, takich jak Gramps XML, Gramps Package (Portable Gramps XML), Gramps 2.x .grdb (starsze wersje Gramps), GEDCOM i CSV. Obsługuje również eksport danych w tych samych formatach oraz dodatkowo w formatach GW GeneWeb, Web Family Tree (.WFT) i CSV. Programy obsługujące Gramps XML to między innymi Gramps Web, Betty, PhpGedView, JoomlaGen i tmg2gramps. Można go również edytować za pomocą notatnika, Visual Studio Code lub własnych skryptów.
Gramps to potężne narzędzie dla pasjonatów genealogii, które pozwala na kompleksowe zarządzanie danymi rodzinnymi. Aby w pełni wykorzystać jego możliwości, warto zrozumieć, w jakim formacie przechowuje on dane – a co najważniejsze, jak robi to bezstratnie.
Większość programów genealogicznych używa formatu GEDCOM (Genealogical Data Communication) jako standardu wymiany informacji. Najczęściej stosowana wersja, GEDCOM 5.5, została opublikowana już w 1996 roku. Format ten powstał z inicjatywy Towarzystwa Genealogicznego Utah (obecnie Wydział Historii Rodzinnej, będący częścią Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, czyli Mormonów).
Jednak Gramps oferuje znacznie więcej funkcji, niż GEDCOM jest w stanie obsłużyć. Oznacza to, że eksportowanie danych do GEDCOM wiąże się z pewnymi stratami informacji. Ale jest na to sposób! Jeśli zrozumiesz, jak Gramps zapisuje dane w swoim formacie Gramps XML, możesz w zaledwie kilkanaście minut napisać prosty skrypt konwertujący, który przekształci nieobsługiwane elementy na notatki lub dostosuje je w inny sposób.
To otwiera przed Tobą zupełnie nowe możliwości – pełną kontrolę nad danymi, ich wymianą, a także zaawansowaną obróbką i analizą! 🚀
Jeśli podczas instalacji wybrałeś obsługę wielu języków i zastanawiasz się, jak przełączać języki w Gramps, oto szybkie wyjaśnienie.
Załóżmy, że Gramps na Windows został zainstalowany w lokalizacji:
"C:\GRAMPS\AIO64-6.0.0-beta2-1"
Domyślnie w ustawieniach skrótu znajdziesz:
Element docelowy: "C:\GRAMPS\AIO64-6.0.0-beta2-1\grampsw.exe"
Rozpocznij w: "C:\GRAMPS\AIO64-6.0.0-beta2-1"
Jeśli system używa domyślnie języka angielskiego, a chcesz uruchomić Gramps w języku polskim, zmień Element docelowy na:
%comspec% /c set LANG=pl_PL.UTF-8 && start grampsw.exe
Pole Rozpocznij w pozostaw bez zmian.
Analogicznie można zmieniać język dla innych wersji, modyfikując wartość zmiennej środowiskowej LANG.
Ta strona jest również dostępna w języku angielskim (click if you want to read in English).
Co dalej?
2️⃣: (w przygotowaniu) Zapoznaj się z materiałem omawiającym format pliku wymiany – gramps-xml (https://www.cisowscy.com/gene/grampsxml).
3️⃣: (w przygotowaniu) Przeczytaj stronę, która omawia mój scenariusz używania Gramps na przykładach.