Drzymuchowskich wedle danych z bazy PESEL w roku 2002 figurowało raptem 38 dusz (niewiast 20, zaś jegomościów 18). Nazwisko to rzadkie nader jest, a forma jego ulegała fluktuacjom, których potwierdzenie znajdujemy w dokumentach historycznych — metrykach od XVII wieku, prasie XIX–XX stulecia oraz inskrypcjach kamieni nagrobnych. 

📖 Przyczyn tych falujących brzmieniowych i graficznych roszad upatrywać należy w naturalnym mechanizmie języka. Artykulacja i percepcja słuchowa, niczym żywy organizm, podlegają naciskom epoki, migracjom ludności, stykom dialektów, interferencjom alfabetów oraz zwykłym błędom wymowy czy niezrozumieniu. Każde zetknięcie rodzi zmianę: grafem ulega modyfikacji, a wraz z nim w wyniku nieuniknionej implikacji — fonem. Proces ten, jak perpetuum mobile, toczy się od zarania dziejów, stanowiąc fascynujące pole obserwacji dla badacza.

Zasada, iż nazwisko rzeczone mogło być usłyszane i zapisane przez wielmożnych skrybów, urzędników cywilnych, księży, czy też felietonistów lwowskiej/galicyjskiej prasy, w sytuacjach, gdy wymowa była niepełna lub zniekształcona, stanowi klucz do prezentacji wariantów fonicznych.

Poniższa specyfikacja zapisana międzynarodowym standardem IPA, obrazuje — wynikiem dociekań fonetycznych — warianty artykulacji nazwiska Drzymuchowski i Drzemuchowski, zarówno te poprawne, potoczne, hiperpoprawne, jak i wynikłe z różnych naleciałości i gwar:

• prawdopodobne:  [dʐɨmuxɔfski], [dʐɨmuxɔski], [dʐɨmuxɔt͡ski], [dʐɛmuxɔfski],[dʐɛmuxɔski], [dʐɛmuxɔt͡ski], [d͡ʐɨmuxɔfski], [d͡ʐɨmuxɔski], [d͡ʐɨmuxɔt͡ski], [d͡ʐɛmuxɔfski], [d͡ʐɛmuxɔski], [d͡ʐɛmuxɔt͡ski], [tʂɨmuxɔfski], [tʂɨmuxɔski], [tʂɨmuxɔt͡ski], [tʂɛmuxɔfski], [tʂɛmuxɔski], [tʂɛmuxɔt͡ski], [t͡ʂɨmuxɔfski], [t͡ʂɨmuxɔski], [t͡ʂɨmuxɔt͡ski], [t͡ʂɛmuxɔfski], [t͡ʂɛmuxɔski], [t͡ʂɛmuxɔt͡ski].

• wątpliwe: [ʐɨmuxɔfski], [ʐɨmuxɔski], [ʐɨmuxɔt͡ski], [ʐɛmuxɔfski], [ʐɛmuxɔski], [ʐɛmuxɔt͡ski], [ʂɨmuxɔfski], [ʂɨmuxɔski], [ʂɨmuxɔt͡ski], [ʂɛmuxɔfski], [ʂɛmuxɔski], [ʂɛmuxɔt͡ski].

Zbiór ten nie stanowi rzeczywistej reprezentacji istniejących graficznych wariantów nazwiska, a jedynie potencjał możliwości zaistnienia różnych form, wynikłych tylko i wyłącznie z zakłóceń fonicznych podczas artykulacji.

Spójrzmy też na inne nazwiska, rozpoczynające się tym samym fragmentem fonicznym (Drzym- / Dżym- / Drzyn- / Dżyn- / Drzem- / Dżem- / Drzyen- / Dżen-). Analiza obejmuje formy graficzne tych nazwisk i pozwala dostrzec rodzinę wyrazową, która może dostarczyć dodatkowych wskazówek i inspiracji do dalszych dociekań nad nazwiskiem Drzymuchowski, pozostawiając pole otwarte dla różnych zastosowań tejże wiedzy.

• poczynające od ciągu "Drzym": Drzymajłło(9), Drzymala(5), Drzymalik(15), Drzymalla(24), Drzymalska(328), Drzymalski(338), Drzymał(9), Drzymała(2527), Drzymałowska(1), Drzymałowski(1), Drzymkowska(69), Drzymkowski(64), Drzymont(35), Drzymota(99), Drzymotta(6), Drzymoła(1), Drzymuchowska(20), Drzymuchowski(12), Drzymulska(44), Drzymulski(45); 

• poczynające od ciągu "Drzem": Drzemała(3), Drzemczewska(2), Drzemczewski(2), Drzemicka(26), Drzemicki(17), Drzemnicka(3), Drzemnicki(3); 

• poczynające od ciągu "Dżem": Dżemaldtnow(1), Dżemaledinow(2), Dżemidżić(1); 

• poczynające od ciągu "Drzyn": Drzynicka(30), Drzynicki(34), Drzyniecka(1), Drzyniek(1); 

• poczynające od ciągu "Drzen": Drzeniecka(13), Drzeniecki(12), Drzeniek(155), Drzensla(59), Drzenzla(3), Drzenśla(4), Drzenźla(5); 

• poczynające od ciągu "Dżyn": Dżyndżyrysta(2); poczynające od ciągu "Dżen": Dżen(5), Dżendżera(68), Dżengalowska(1), Dżengalowski(1), Dżengel(1);

Wstęp niniejszy stanowi godne preludium do zasadniczej materii Antroponomastykonu Drzymuchowskich: kompletnej genealogii osób zmarłych, zbioru wszelkich dostępnych źródeł, wykazów metrykalnych oraz wariantów nazwiska od najstarszych znanych zapisów. Ma być on zarówno podsumowaniem stanu wiedzy, jak i niezbędnym przyczółkiem – vademecum dla tych, którzy chcą krzewić i pogłębiać badania nad rodem Drzymuchowskich.